پل جویی
فهرست
۱ معماری
۲ کاربرد
۳ نام
۴ پانویس
۵ منابع
معماری
این پل که با پهنا کم و درازای نزدیک ۱۴۷ متر بر بستر زاینده رود، میان دو پل الله وردی خان و پل خواجو ساخته شده‌است از سازه هاس دوره شاه عباس دوم در سال ۱۰۶۵ هجری است.
برج شش گوشه وسط پل با چشمه‌های آب جاری فرح بخش حال امیران، اشراف، مهمانان و سفیرانی بود که به حضور شاه شرفیاب می‌شدند.
در قسمت غربی این پل آب رودخانه به صورت دریاچه‌ای در می‌آمد به همین لحاظ به آن «پل دریاچه» نیز می‌گفتند. نام دیگر آن پل سعادت‌آباد است. این پل هم‌اکنون در خیابان کمال اسماعیل قرار دارد.
کاربرد
این برای آمدوشد عامهٔ مردم نبوده‌است بلکه تنها وسیلهٔ ارتباط باغهای سلطنتی دو کناره شمالی و جنوبی رودخانه یعنی باغ معروف به «باغ دریاچه» با باغهای گستردهٔ سعادت آباد میان پل الله‌وردی خان و پل خواجو و بناهای با شکوه هفت دست و آیینه‌خانه و کشکول و نمکدان بوده‌است و در اصل محل عبور خانواده شاه صفوی و امرا و بزرگان و مهمانها و سفرایی بوده‌است که اجازه دیدار با شاه عباس دوم را داشته‌اند.
نام
وجه تسمیه این پل به «جویی» و در تلفظ توده مردم «جوبی» و به نادرست «چوبی» که در یک سده گذشته متداول بوده‌است به فراخور جوی کوچک ظریفی از سنگ پارسی بوده که در عهد صفویه بر روی پل تعبیه کرده بودند. این جوی، آب را از سوی دیگر به طرف دیگر پل جاری می‌کرده‌است. ولی نام اصلی آن پل «سعادت‌آباد» بوده و به فراخور مجاورت با هفت کاخ از کاخهای سلطنتی عصر شاه عباس دوم «پل هفت دست» نیز نام داشته‌است.
در بخش شرقی و غربی این پل، آب رودخانه بر روی هم انباشته میشده و به گونهٔ دریاچه‌ای در می‌آمده به آن «پل دریاچه» نیز می‌گفته‌اند. در کتاب فواید الصفویه که از مآخذ تاریخ عهد صفویان است به روشنی نام این پل «پل سعادت‌آباد» یاد شده و نویسنده آن کتاب در روزگار صفوی بنای «شهر تازه‌ای» را به محاذات باغ خوشبختی‌آباد در سال ۱۰۶۹ هجری و هم‌زمان با هفدهمین سال سلطنت شاه عباس دوم متذکر می‌گردد.
پانویس
^ هنرفر.
^ بهنیا.
^ هنرفر.
^ همان.
منابع
بهنیا، سارا. پل جوئی، دانشنامهٔ رشد، ۱۰ اسفند ۱۳۸۳ (۱۳ آبان ۱۳۸۴).
هنرفر، لطف‌الله. آشنایی با شهر تاریخی اصفهان.
پل مارنان
نمای غربی-شرقی پل از کنارهٔ شمالی زاینده‌رود
پُل مارنان نام پلی است در استان اصفهان.
این پل در اصل ماربین نام داشته است که خود ماربین دیگرگون شده "مهربین" از فرهنگ اوستایی است و چون قرنها قبل از ظهور زرتشت معبد مهرپرستان بر فراز کوهچه آتشگاه از تمام روستاهای اطراف آن مشاهده میشده است، نام این بلوک هم مهربین بوده که با تصحیف این نام در زبان پهلوی ساسانی به "ماربین" در دوره ساسانیان و به دنبال آن در طول مدت ۱۵ قرن تاریخ اسلامی ایران پیوسته با همین نام شناخته شده است و اما درباره قد مت ساختمان این پل یادآور می‌‌شویم که از زمانهای بسیار دور همچنان که پل جی یا پل شهرستان واسطه اتصال شمالی‌ترین ساحل شهری زاینده‌رود به جنوبی‌ترین ساحل مقابل بوده است، پل مارنان نیز وجود داشته و واسطه اتصال دو ساحل شمالی و جنوبی رودخانه در غربی‌ترین قسمت شهر اصفهان بوده است و روستاهای آباد و سرسبز ماربین از طریق پل مارنان (پل ماربانان و پل ماربین) به روستاهای مقابل آن در ساحل جنوبی رود خانه متصل میشده است شکل امروزی پل مارنان با نمای ساختمانی آن در عصر صفویه تغییری نکرده ولی تعمیرات مکرر داشته است .
منبع
(برگرفته از کتاب آشنایی با شهر تاریخی اصفهان نوشته دکتر لطف الله هنرفر و وب‌گاه شهرداری اصفهان)
عالی‌قاپو
عالی قاپو (به معنی دروازه عالی) ساختمانی است که در واقع درب ورودی دولتخانه صفوی بوده است و در ابتدا شکلی ساده داشته و در اصل ساختمانی متعلق به دوره تیموری بوده است. به مرور زمان و در طول سلطنت شاه عباس طبقاتی به آن افزوده شدند و در زمان شاه عباس دوم ایوان ستوندار به آن افزوده شد. این بنا در ضلع غربی میدان نقش جهان و روبروی مسجد شیخ لطف‌الله واقع شده است. ارتفاع آن ۴۸ متر است و ۷ طبقه دارد که با راه‌پله‌های مارپیچ می‌توان به آنها رسید.
فهرست
۱ معماری
۲ کاربرد
۳ نام
۴ پانویس
۵ منابع
معماری
این پل که با پهنا کم و درازای نزدیک ۱۴۷ متر بر بستر زاینده رود، میان دو پل الله وردی خان و پل خواجو ساخته شده‌است از سازه هاس دوره شاه عباس دوم در سال ۱۰۶۵ هجری است.
برج شش گوشه وسط پل با چشمه‌های آب جاری فرح بخش حال امیران، اشراف، مهمانان و سفیرانی بود که به حضور شاه شرفیاب می‌شدند.
در قسمت غربی این پل آب رودخانه به صورت دریاچه‌ای در می‌آمد به همین لحاظ به آن «پل دریاچه» نیز می‌گفتند. نام دیگر آن پل سعادت‌آباد است. این پل هم‌اکنون در خیابان کمال اسماعیل قرار دارد.
کاربرد
این برای آمدوشد عامهٔ مردم نبوده‌است بلکه تنها وسیلهٔ ارتباط باغهای سلطنتی دو کناره شمالی و جنوبی رودخانه یعنی باغ معروف به «باغ دریاچه» با باغهای گستردهٔ سعادت آباد میان پل الله‌وردی خان و پل خواجو و بناهای با شکوه هفت دست و آیینه‌خانه و کشکول و نمکدان بوده‌است و در اصل محل عبور خانواده شاه صفوی و امرا و بزرگان و مهمانها و سفرایی بوده‌است که اجازه دیدار با شاه عباس دوم را داشته‌اند.
نام
وجه تسمیه این پل به «جویی» و در تلفظ توده مردم «جوبی» و به نادرست «چوبی» که در یک سده گذشته متداول بوده‌است به فراخور جوی کوچک ظریفی از سنگ پارسی بوده که در عهد صفویه بر روی پل تعبیه کرده بودند. این جوی، آب را از سوی دیگر به طرف دیگر پل جاری می‌کرده‌است. ولی نام اصلی آن پل «سعادت‌آباد» بوده و به فراخور مجاورت با هفت کاخ از کاخهای سلطنتی عصر شاه عباس دوم «پل هفت دست» نیز نام داشته‌است.
در بخش شرقی و غربی این پل، آب رودخانه بر روی هم انباشته میشده و به گونهٔ دریاچه‌ای در می‌آمده به آن «پل دریاچه» نیز می‌گفته‌اند. در کتاب فواید الصفویه که از مآخذ تاریخ عهد صفویان است به روشنی نام این پل «پل سعادت‌آباد» یاد شده و نویسنده آن کتاب در روزگار صفوی بنای «شهر تازه‌ای» را به محاذات باغ خوشبختی‌آباد در سال ۱۰۶۹ هجری و هم‌زمان با هفدهمین سال سلطنت شاه عباس دوم متذکر می‌گردد.
پانویس
^ هنرفر.
^ بهنیا.
^ هنرفر.
^ همان.
منابع
بهنیا، سارا. پل جوئی، دانشنامهٔ رشد، ۱۰ اسفند ۱۳۸۳ (۱۳ آبان ۱۳۸۴).
هنرفر، لطف‌الله. آشنایی با شهر تاریخی اصفهان.
پل مارنان
نمای غربی-شرقی پل از کنارهٔ شمالی زاینده‌رود
پُل مارنان نام پلی است در استان اصفهان.
این پل در اصل ماربین نام داشته است که خود ماربین دیگرگون شده "مهربین" از فرهنگ اوستایی است و چون قرنها قبل از ظهور زرتشت معبد مهرپرستان بر فراز کوهچه آتشگاه از تمام روستاهای اطراف آن مشاهده میشده است، نام این بلوک هم مهربین بوده که با تصحیف این نام در زبان پهلوی ساسانی به "ماربین" در دوره ساسانیان و به دنبال آن در طول مدت ۱۵ قرن تاریخ اسلامی ایران پیوسته با همین نام شناخته شده است و اما درباره قد مت ساختمان این پل یادآور می‌‌شویم که از زمانهای بسیار دور همچنان که پل جی یا پل شهرستان واسطه اتصال شمالی‌ترین ساحل شهری زاینده‌رود به جنوبی‌ترین ساحل مقابل بوده است، پل مارنان نیز وجود داشته و واسطه اتصال دو ساحل شمالی و جنوبی رودخانه در غربی‌ترین قسمت شهر اصفهان بوده است و روستاهای آباد و سرسبز ماربین از طریق پل مارنان (پل ماربانان و پل ماربین) به روستاهای مقابل آن در ساحل جنوبی رود خانه متصل میشده است شکل امروزی پل مارنان با نمای ساختمانی آن در عصر صفویه تغییری نکرده ولی تعمیرات مکرر داشته است .
منبع
(برگرفته از کتاب آشنایی با شهر تاریخی اصفهان نوشته دکتر لطف الله هنرفر و وب‌گاه شهرداری اصفهان)
عالی‌قاپو
عالی قاپو (به معنی دروازه عالی) ساختمانی است که در واقع درب ورودی دولتخانه صفوی بوده است و در ابتدا شکلی ساده داشته و در اصل ساختمانی متعلق به دوره تیموری بوده است. به مرور زمان و در طول سلطنت شاه عباس طبقاتی به آن افزوده شدند و در زمان شاه عباس دوم ایوان ستوندار به آن افزوده شد. این بنا در ضلع غربی میدان نقش جهان و روبروی مسجد شیخ لطف‌الله واقع شده است. ارتفاع آن ۴۸ متر است و ۷ طبقه دارد که با راه‌پله‌های مارپیچ می‌توان به آنها رسید.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر